Αγίου Γρηγορίου του Θεολόγου λόγος,
… Σε άλλο με σπρώχνει που αγαπώ η σάρκα, σε άλλο η εντολή,
σε άλλο ο Θεός, ο φθόνος σε άλλο, σε τούτο ο χρόνος, σ’ εκείνο η ικανότητα˙
πράττω αυτό που μισώ και χαίρομαι με τις παρανομίες μου,
Και γελώ με το φοβερό θάνατο που κλείνεται μέσα στα σπλάχνα μου,
καγχάζοντας, κακοχαρά, γιατί κι ο όλεθρος είναι τερπνός,
Τώρα σέρνεται χαμηλά, τώρα μετεωρίζεται˙
την ύβρη περιφρονεί σήμερα, και υβριστής γίνεται αύριο,
διαφορετικός σε διαφορετικούς καιρούς σαν κανένα χταπόδι που παίρνει το χρώμα της πέτρας χύνοντας θερμά δάκρυα, αλλά μαζί τους δε χύθηκε η αμαρτία˙
άλλα άφησα να χυθούν κι άλλα αμέσως συναθροίζω μέσα μου
για νέες αμαρτίες κι έχω απορρίψει τα φάρμακα της θεραπείας,
Είμαι παρθένος στο σώμα, αν είμαι και στο μυαλό δεν καλοξέρω,
Το σώμα σκεπάστηκε με την ντροπή αλλά φέρθηκε μ’ αναίδεια ο νούς,
βλέπει καθαρά τις ξένες κακίες κι είναι τυφλός για τις δικές του•
ουράνιος είμαι στις σκέψεις αλλά γήινος στις επιθυμίες,
γαλημένος και ειρηνεμένος αλλά αν κάποιος άνεμος φυσήξει,
ακόμα και μικρός, ορθώνομαι με ολοφούσκωτα
κύματα και δε σταματά ο παφλασμός προτού γίνει
γαλήνη,
Αν πέσει τότε ο θυμός δεν είναι μέγα θαύμα,
Συχνά ενώ καλοδρομίζω με άριστες ελπίδες
και πιά απλώνομαι πέρα από το μέσο της αρετής,
ξαφνικά με ξαναφέρνει πίσω πάλι στην αρχή ο ολέθριος εχθρός
και βρίσκομαι πάλι να πατώ στην άμμο που μας ξεγέλασε πιο μπροστά με αβέβαια βήματα,
Ανεβαίνω εγώ πάλι και πάλι με πηγαίνει πίσω
περισσότερο από πρώτα το δύστυχο και περπατώ πάντα
και πάντα ο φόβος μου μεγάλος•
λίγο προχώρησα κι αμέσως πίσω,
…
Ας προχωρεί καθένας μπροστά κι όλοι να κρατιέστε από το Θεό
και ο σοφός κι ο δυνατός κι ο πλούσιος κι ο αναγκασμένος,
το Θεό, την ακλόνητη άγκυρα,
Από κεί ας δέσουν τα σκοινιά όλοι,
και πιο πολύ εγώ που κάθομαι σε θρόνο υψηλό,
οδηγώντας με τις θυσίες μου το λαό στον ουρανό, που έχω τόσο βάρος˙
όταν προσβάλλω το Χριστό με μαυρισμένη ψυχή,
πόση δόξα αποχτώ όταν πλησιάζω τη θεότητα,
Γιατί τα μέτρα του Θεού τ’ ακολουθούν και τα μέτρα της ζωής
κι όπως πάλι είναι τα μέτρα της ζωής είναι και του Θεού τα μέτρα,
Έτσι αν φρονείς κυβερνάς εδώ σίγουρη τη ζωή σου
τώρα κι έπειτα μαζί με την ανώτερη ακολουθία του Θεού,
όποτε θα διαλυθεί ο ίσκιος της ζωής αυτής μέσα στο φως της ημέρας,
απόσπασμα από τον λόγο του Αγίου Γρηγορίου του Θεολόγου περί αρετής, Έπη ηθικά, (PG 37, σελ. 521 – 968). Θʹ. Περὶ ἀρετῆς. Στιχ. 667-681,
την ευχή του αγίου αδερφού και πατέρα μας να ‘χουμε και τη μνήμη του βίου και του λόγου του,