π. Σταύρος Κοφινάς,
Συντονιστής του Δικτύου του Οικουμενικού Πατριαρχείου για την Ποιμαντική Διακονία στον χώρο της Υγείας
Αν και οι επιστήμονες μάς είχαν προειδοποιήσει, ο κορωνοϊός (Covid-19) μάς ξάφνιασε και μας βρήκε εντελώς απροετοίμαστους να αντεπεξέλθουμε στις πολλαπλές δυσκολίες που δημιούργησε. Για να μπορέσουμε να διαχειριστούμε σωστά τις περίπλοκες καταστάσεις -απόρροια αυτής της πανδημίας, είναι σημαντικό να παραμείνουμε σε εγρήγορση, έχοντας ταυτόχρονα διάκριση.Επίσης,θα πρέπει να είμαστε προσεκτικοί, ώστε να μη δραματοποιήσουμε την παρούσα κατάσταση, στιγματίζοντας όσους με ποικίλους τρόπους έχουν επηρεαστεί από αυτήν, είτε πρόκειται για ασθενείς, είτε για τους ανθρώπους που φροντίζουν τους ασθενείς. Η πρώτη αντίδραση σε οποιανδήποτε ασθένεια απειλεί την ζωή μας είναι ο φόβος και η απόγνωση. Όταν σε αυτά τα συναισθήματα εμπλέκεται και η αγωνία μας για το άγνωστο, τότε ο φόβος γίνεται εντονότερος και η απόγνωση κατακλύζει τον νου με σενάρια που ξεπερνούν κάθε πραγματικότητα. Ένας από τους μεγαλύτερους κινδύνους που αντιμετωπίζουμε τώρα, επακόλουθο του Covid-19, είναι ο αδάμαστος φόβος που προκάλεσε ακραίες αντιδράσεις –από παράνοια μέχρι και βία, από ψυχαναγκαστική συμπεριφορά μέχρι ανευθυνότητα.
Η σύγκρουση μεταξύ επιστήμης και θρησκείας έχει φτάσει στο έπακρο, όπως ποτέ άλλοτε. Το κλείσιμο των εκκλησιών και οι περιορισμοί που τέθηκαν στις ακολουθίες συνέβαλαν σε αυτή τη διαμάχη. Αυτό που μας κάνει να νιώθουμε θλίψη, αν όχι ντροπή, είναι το γεγονός πως πολλοί κληρικοί πυροδότησαν την κατάσταση αυτή, ενισχύοντας τις διαφωνίες και τις διαμάχες. Στην αρχή της πανδημίας κληθήκαμε να αντιμετωπίσουμε και να διαχειριστούμε τη μοναξιά ως συνέπεια της καραντίνας που μας επιβλήθηκε και να αξιολογήσουμε την ικανότητα των επαγγελματιών υγείας να παράσχουν την κατάλληλη ιατρική φροντίδα. Τώρα, καλούμαστε να αντιμετωπίσουμε όχι μόνο τον φόβο, που συνεχίζει να υφίσταται, αλλά και τον θυμό που κατέλαβε τους ανθρώπους στις κοινωνίες όλου του κόσμου. Έχουμε επίσης να αντιμετωπίσουμε την ανασφάλεια που νιώθουμε σχετικά με το μέλλον σε διάφορους τομείς–από την οικονομική αστάθεια έως την κοινωνική και οικογενειακή διαταραχή. Εν μέσω όλων αυτών των προκλήσεων, καλούμαστε να κομίσουμε μια αίσθηση αρμονίας. Η αρμονία, με την χριστιανική της έννοια, σημαίνει το να είναι κανείς συμφιλιωμένος με τον Θεό, με όσους τον περιβάλλουν και με τον εαυτό του. Ακόμα δε περισσότερο σημαίνει να είμαστε ενωμένοι εν τη αγάπη του Πατρός, με την χάρη του Αγίου Πνεύματος διά του Ιησού Χριστού. Μόνο στην αρμονία μπορούμε να βρούμε μια αίσθηση αλληλεγγύης.
Μια αλληλεγγύη που δεν διακρίνει τους ανθρώπους σε αυτούς που προσβλήθηκαν και σε αυτούς που δεν προσβλήθηκαν από τον ιό, σε όσους είναι ή δεν είναι φορείς, σε όσους είναι ή δεν είναι κοινωνικά και οικονομικά αδικημένοι. Η αλληλεγγύη οικοδομεί γέφυρες επικοινωνίας και διευκολύνει τη συνεργασία –την απαραίτητη πλέον συνεργασία μεταξύ Εκκλησίας και επιστήμης, με τη συμμετοχή των επαγγελματιών υγείας και όλων όσων εργάζονται στον χώρο της Υγείας γενικότερα. Αλληλεγγύη σημαίνει να συμπάσχεις με τον άλλο, να συμμετέχει ο ένας στον πόνο του άλλου. Η αλληλεγγύη μάς δίνει τη δυνατότητα να αγγίξουμε ο ένας τον άλλο όντας απλοί άνθρωποι δημιουργημένοι από τον Θεό και να προσφέρουμε ανακούφιση στον πόνο. Μόνο με αυτό το είδος αλληλεγγύης θα καταφέρουμε να εξοβελίσουμε τους φόβους μας και να κατευνάσουμε τον θυμό μας. Η τελεία αγάπη έξω βάλλει τον φόβον και ο ελεήμων ανήρ μακροθυμεί (Ιωάν. Α ́ 4:18, Παροιμ. 19:11).
Ο Covid-19 εισήγαγε πολλές άγνωστες έννοιες και συμπεριφορές στον κόσμο μας. Θα πρέπει όμως να θυμόμαστε πως πάντοτε θα υπάρχει μια άγνωστη παράμετρος, μόνιμα στη ζωή μας. Αν όμως γνωρίζουμε ότι είμαστε ενωμένοι εν Αγίω Πνεύματι και αφεθούμε στη Θεία Πρόνοια, θα μπορέσουμε να αντιμετωπίσουμε οποιανδήποτε δυσκολία προκύψει.