ΔΥΣΗ ΚΑΙ ΑΡΑΒΙΚΟΣ ΚΟΣΜΟΣ…

 Πολλοί συμπατριώτες μας κατηγορούν τον Δυτικό κόσμο για όσα αρνητικά προκάλεσε στην οικουμένη. Όμως, τώρα που η σύγκρουση του φανατικού Ισλάμ με την Δύση φαίνεται να φτάνει σε μια επικίνδυνη ένταση, ας αναρωτηθούμε λιγάκι σχετικά με κάποιες απόλυτες απόψεις μας. Στον προβληματισμό αυτό ας ακούσουμε την γνώμη ενός από τους πλέον σημαντικούς φιλοσόφους του 20ου αιώνα:

  

  Κορ­νή­λιος Κα­στο­ριά­δης, 

Η ά­νο­δος της α­ση­μαν­τό­τη­τας (εκδ.Ύ­ψι­λον)

 

ΤΟ ΒΑΡΥ ΠΡΟΝΟΜΙΟ ΤΗΣ ΔΥΣΗΣ:

Στην ι­στο­ρί­α της Δύ­σης υ­πάρ­χουν α­να­ρίθ­μη­τες
φρι­κα­λε­ό­τη­τες, τις ο­ποί­ες η Δύ­ση δι­έ­πρα­ξε τό­σο ε­ναν­τί­ον των άλ­λων
ό­σο και ε­ναν­τί­ον του ί­διου του ε­αυ­τού της. Οι φρι­κα­λε­ό­τη­τες ό­μως δεν
α­πο­τε­λούν προ­νό­μιο της Δύ­σης. Παν­τού στον κό­σμο υ­πάρ­χει συσ­σώ­ρευ­ση
φρί­κης, εί­τε πρό­κει­ται για την Κί­να, την Ιν­δί­α, την Α­φρι­κή πριν α­πό την
α­ποι­κι­ο­κρα­τί­α, εί­τε για τους Αζ­τέ­κους. H ι­στο­ρί­α της αν­θρω­πό­τη­τας
δεν εί­ναι η ι­στο­ρί­α της πά­λης των τά­ξε­ων. Εί­ναι η ι­στο­ρί­α των φρι­κα­λε­ο­τή­των
– αν και ό­χι μό­νον αυ­τή.

ΥΠΑΡΧΕΙ ΟΠΩΣΔΗΠΟΤΕ ΕΝΑ ΘΕΜΑ ΠΡΟΣ ΣΥΖΗΤΗΣΗ:

 Το θέ­μα του ο­λο­κλη­ρω­τι­σμού.
Εί­ναι ο ο­λο­κλη­ρω­τι­σμός -ό­πως το νο­μί­ζω- η κα­τά­λη­ξη της τρέ­λας για κυ­ρι­αρ­χί­α
ε­νός πο­λι­τι­σμού ο ο­ποί­ος δι­έ­θε­τε τα μέ­σα ε­ξόν­τω­σης και χρη­σι­μο­ποί­η­σε
την πλύ­ση εγ­κε­φά­λου σε τέ­τοι­α κλί­μα­κα που πο­τέ άλ­λο­τε δεν γνώ­ρι­σε η
Ι­στο­ρί­α; Εί­ναι ο ο­λο­κλη­ρω­τι­σμός έ­να δι­ε­στραμ­μέ­νο πε­πρω­μέ­νο, εγ­γε­νές
στη σύγ­χρο­νη ε­πο­χή, με ό­λες τις αμ­φι­ση­μί­ες που τη χα­ρα­κτη­ρί­ζουν; Εί­ναι,
μή­πως, κά­τι άλ­λο ο ο­λο­κλη­ρω­τι­σμός; Για τη συ­ζή­τη­σή μας το θέ­μα αυ­τό,
αν μπο­ρώ να πω, εί­ναι θε­ω­ρη­τι­κό. Και εί­ναι θε­ω­ρη­τι­κό στο μέ­τρο που
τις φρι­κα­λε­ό­τη­τες του ο­λο­κλη­ρω­τι­σμού η Δύ­ση τις έ­στρε­ψε ε­ναν­τί­ον
των δι­κών της (των Ε­βραί­ων συμ­πε­ρι­λαμ­βα­νο­μέ­νων). Εί­ναι θε­ω­ρη­τι­κό
στο μέ­τρο που η φρά­ση «σκο­τώ­στε τους ό­λους, ο θε­ός θα ξε­χω­ρί­σει τους δι­κούς
του», δεν εί­ναι φρά­ση του Λέ­νιν, αλ­λά ε­νός πο­λύ θε­ο­σε­βού­με­νου χρι­στια­νού
δού­κα και ε­λέ­χθη ό­χι τον 20ό αλ­λά το 16ο αι­ώ­να. Εί­ναι θε­ω­ρη­τι­κό,
στο μέ­τρο που οι αν­θρώ­πι­νες θυ­σί­ες έ­χουν ε­φαρ­μο­στεί α­φει­δώς και σε τα­κτά
χρο­νι­κά δι­α­στή­μα­τα α­πό τις μη ευ­ρω­πα­ϊ­κές κουλ­τού­ρες κ.λπ. Το Ι­ράν
του Χο­με­ϊ­νί ο­πωσ­δή­πο­τε δεν εί­ναι προ­ϊ­όν του Δι­α­φω­τι­σμού.

 ΥΠΑΡΧΕΙ ΟΜΩΣ
ΚΑΤΙ ΤΟ ΟΠΟΙΟ ΑΠΟΤΕΛΕΙ ΤΗΝ ΙΔΙΟΜΟΡΦΙΑ, την  μο­να­δι­κό­τη­τα και το βα­ρύ προ­νό­μιο της Δύ­σης:
πρό­κει­ται γι’ αυ­τή την κοι­νω­νι­κο-ι­στο­ρι­κή αλ­λη­λου­χί­α που ξε­κι­νά στην
αρ­χαί­α Ελ­λά­δα και αρ­χί­ζει ξα­νά, α­πό το 11ο αι­ώ­να και με­τά, στη δυ­τι­κή
Ευ­ρώ­πη. Αυ­τή εί­ναι η μό­νη στην ο­ποί­α βλέ­που­με να προ­βά­λει έ­να πρό­ταγ­μα
ε­λευ­θε­ρί­ας, α­το­μι­κής και συλ­λο­γι­κής αυ­το­νο­μί­ας, κρι­τι­κής και αυ­το­κρι­τι­κής.
H πιο εν­τυ­πω­σια­κή ε­πι­βε­βαί­ω­ση αυ­τού εί­ναι α­κρι­βώς ο λό­γος ο ο­ποί­ος
κα­ταγ­γέλ­λει τη Δύ­ση. Δι­ό­τι στη Δύ­ση έ­χου­με τη δυ­να­τό­τη­τα -του­λά­χι­στον
ο­ρι­σμέ­νοι α­πό ε­μάς- να κα­ταγ­γέλ­λου­με τον ο­λο­κλη­ρω­τι­σμό, την α­ποι­κι­ο­κρα­τί­α,
το δου­λεμ­πό­ριο των Μαύ­ρων, την ε­ξόν­τω­ση των Ιν­διά­νων στην Α­με­ρι­κή. Ό­μως
δεν έ­χω δει τους α­πο­γό­νους των Αζ­τέ­κων, των Ιν­δών ή των Κι­νέ­ζων να κά­νουν
μια α­νά­λο­γη αυ­το­κρι­τι­κή. Α­πε­ναν­τί­ας, βλέ­πω ό­τι α­κό­μη και σή­με­ρα
οι Ι­ά­πω­νες αρ­νούν­ται τις θη­ρι­ω­δί­ες που δι­έ­πρα­ξαν κα­τά το B Παγ­κό­σμιο
Πό­λε­μο.

ΤΙΣ ΠΤΑΙΕΙ:

 Οι Ά­ρα­βες κα­ταγ­γέλ­λουν
συ­νε­χώς ό­τι για ό­λα τα κα­κά που τους τα­λαι­πω­ρούν ε­ξα­θλί­ω­ση, έλ­λει­ψη
δη­μο­κρα­τί­ας, δι­α­κο­πή της ε­ξέ­λι­ξης του πο­λι­τι­σμού τους κ.λπ. ευ­θύ­νε­ται
η α­ποι­κι­ο­κρα­τί­α την ο­ποί­α υ­πέ­στη­σαν α­πό τους Ευ­ρω­παί­ους. Ω­στό­σο,
η α­ποι­κι­ο­κρα­τί­α σε αρ­κε­τές α­ρα­βι­κές χώ­ρες δι­ήρ­κε­σε στη χει­ρό­τε­ρη
πε­ρί­πτω­ση ε­κα­τόν τριά­ντα χρό­νια (έ­τσι συ­νέ­βη στην Αλ­γε­ρί­α,
1830-1962). Ό­μως οι ί­διοι αυ­τοί Ά­ρα­βες, πριν α­πό την α­ποι­κι­ο­κρα­τί­α των
Ευ­ρω­παί­ων, εί­χαν υ­πο­στεί για πέν­τε αι­ώ­νες το ζυ­γό των Τούρ­κων. H τουρ­κι­κή
κυ­ρι­αρ­χί­α στην εγ­γύς και τη Μέ­ση Α­να­το­λή αρ­χί­ζει τον 15ο αι­ώ­να και
τε­λει­ώ­νει το 1918. Αλ­λά οι Ά­ρα­βες, κα­θώς οι Τούρ­κοι κα­τα­κτη­τές τους ή­ταν
ο­μό­θρη­σκοί τους μου­σουλ­μά­νοι, δεν μι­λούν για την κυ­ρι­αρ­χί­α αυ­τή. 

Η
ΕΞΕΛΙΞΗ ΤΗΣ ΑΡΑΒΙΚΗΣ ΚΟΥΛΤΟΥΡΑΣ στα­μά­τη­σε το 11ο με 12ο αι­ώ­να, δη­λα­δή ο­κτώ
αι­ώ­νες πριν καν να μπο­ρεί να γί­νει λό­γος για την κα­τα­κτη­τι­κή ε­πέ­κτα­ση
της Δύ­σης. Ε­ξάλ­λου και αυ­τή η ί­δια η α­ρα­βι­κή κουλ­τού­ρα βα­σί­στη­κε στις
κα­τα­κτή­σεις, την ε­ξόν­τω­ση και τη λί­γο έ­ως πο­λύ βί­αι­α ε­πι­βο­λή της ισ­λα­μι­κής
θρη­σκεί­ας στους κα­τα­κτη­μέ­νους πλη­θυ­σμούς. Στην Αί­γυ­πτο το 550 μ.Χ.
δεν υ­πήρ­χαν Ά­ρα­βες, ό­πως δεν υ­πήρ­χαν Ά­ρα­βες, τό­τε, ού­τε στη Λι­βύ­η
ού­τε στην Αλ­γε­ρί­α ού­τε στο Μα­ρό­κο ού­τε στο Ι­ράκ. Οι Ά­ρα­βες που βρί­σκον­ται
τώ­ρα ε­κεί εί­ναι α­πό­γο­νοι των κα­τα­κτη­τών που κυ­ρί­ευ­σαν αυ­τές τις χώ­ρες
και που ε­πέ­βα­λαν, με ή χω­ρίς βί­α, στους το­πι­κούς πλη­θυ­σμούς τη δι­κή τους
θρη­σκεί­α. Δεν βλέ­πω ό­μως να γί­νε­ται κα­μί­α κρι­τι­κή αυ­τών των γε­γο­νό­των
μέ­σα στο χώ­ρο του α­ρα­βι­κού κό­σμου.

 ΚΑΤΑ ΑΥΤΟΝ ΤΟΝ
ΤΡΟΠΟ, μι­λά­με βε­βαί­ως για το δου­λεμ­πό­ριο των Μαύ­ρων α­πό τους Ευ­ρω­παί­ους
(16ος αι­ώ­νας και εν­τεύ­θεν), αλ­λά δεν μι­λά­με πο­τέ για το γε­γο­νός ό­τι το
δου­λεμ­πό­ριο και η συ­στη­μα­τι­κή υ­πο­δού­λω­ση των Μαύ­ρων στην Α­φρι­κή τα
εγ­και­νί­α­σαν Ά­ρα­βες έμ­πο­ροι (11ος – 12ος αι­ώ­νας και εν­τεύ­θεν, με τη συ­νε­νο­χή
– συμ­με­το­χή, ό­πως πάν­τα, βα­σι­λιά­δων και φυ­λάρ­χων). Ε­πί­σης, δεν μι­λά­με
για το γε­γο­νός ό­τι η δου­λεί­α δεν κα­ταρ­γή­θη­κε αυ­θόρ­μη­τα σε κα­μί­α
ισ­λα­μι­κή χώ­ρα και ό­τι σε κά­ποι­ες α­πό αυ­τές η δου­λεί­α ι­σχύ­ει α­κό­μη
και σή­με­ρα.

ΔΕΝ ΘΕΛΩ ΝΑ ΠΩ ΜΕ ΚΑΝΕΝΑ ΤΡΟΠΟ ό­τι ό­λα αυ­τά α­πα­λεί­φουν
τα εγ­κλή­μα­τα που δι­έ­πρα­ξαν οι Δυ­τι­κοί. Λέ­ω μό­νον ό­τι η ι­δι­αι­τε­ρό­τη­τα
του δυ­τι­κού πο­λι­τι­σμού έγ­κει­ται α­κρι­βώς στην ι­κα­νό­τη­τά του της αυ­το­αμ­φι­σβή­τη­σης
και της αυ­το­κρι­τι­κής. Στην ι­στο­ρί­α της Δύ­σης, ό­πως και σε ό­λες τις άλ­λες
ι­στο­ρί­ες, υ­πάρ­χουν θη­ρι­ω­δί­ες και φρι­κα­λε­ό­τη­τες. Αλ­λά ό­μως μό­νον
η Δύ­ση δη­μι­ούρ­γη­σε την ι­κα­νό­τη­τα για ε­σω­τε­ρι­κή αμ­φι­σβή­τη­ση αμ­φι­σβή­τη­ση
των ί­δι­ων των θε­σμών και των ι­δε­ών της εν ο­νό­μα­τι της λο­γι­κής συ­ζή­τη­σης
με­τα­ξύ των αν­θρώ­πων, η ο­ποί­α πα­ρα­μέ­νει α­νοι­χτή στο δι­η­νε­κές και
δεν α­να­γνω­ρί­ζει έ­σχα­το δόγ­μα.