Επειδή κάποιοι αδελφοί ρώτησαν σχετικά μέ όσα ειπώθηκαν στην ομιλία της Αναστάσιμης λειτουργίας (διάβασε στο προηγούμενο post), σχετικά με το άναμμα των κεριών και την μεταφορά της ώρας τελέσεως της Θείας Λειτουργίας του Πάσχα, παραθέτουμε τό κείμενο ενός από τά αρχαιότερα Τυπικά, του εν Κωνσταντινουπόλει μοναστηρίου της Ευεργέτιδος, που σώζεται στόν υπ’ αριθμ. 788 κώδικα του ΙΒ’ αιώνος της Εθνικής Βιβλιοθήκης Αθηνών* :
«Είτα αρχή πρός ώραν η’ (δηλαδή 2 περίπου μετά τα μεσάνυκτα) ή και πρός, σημαίνει τό μέγα, και εξελθόντων πάντων τών αδελφών εν τω νάρθηκι κλείονται αι του ναού πύλαι. ισταμένων δε πάντων και προσευχομένων ησυχή, διανέμει αυτοίς ο εκκλησιάρχης τους κηρούς, από του προεστώτος μέχρι του έσχατου- ο δε ιερεύς αλλάξας άπασαν την στολήν αυτού ήγουν συν στιχαρίω άμα τω διακόνῳ, θυμιά έσωθεν το άγιον θυσιαστήριον και έξωθεν τήν εκκλησίαν γύροθεν πάσαν, προπορευόμενου του διακόνου καί λαμπάδα κατέχοντος επί χείρας, ειθ’ ούτως έξεισι δια του βορείου μέρους, δι’ ου και αι είσοδοι γίνονται, και απερχόμενος πρώτον θυμιά τον προεστώτα και άπαν το δεξιόν μέρος είτα τό άριστερόν μέρος. Όταν δέ εξέλθη ο ιερεύς ευθύς άπτουσι πάντες τούς κηρούς αυτών, ομοίως και έσωθεν οι παρεκκλησιάρχαι πασών των εικόνων άπτουσι τά κηρία».
Ή κατ’ άλλο Τυπικό: «συναχθέντων πάντων των αδελφών εν τω νάρθηκι της εκκλησίας… ο προεστώς διανέμει τα κηρία και πάντες πρός αυτόν απερχόμεθα, έν ω ίσταται, και δεχόμεθα ταύτα εκ των χειρών αυτού. και ότε άψη ο προεστώς τήν αυτού λαμπάδα, άπτουσι καί πάντες» (κώδιξ Βατικανού 1877 του ΙΓ’ αιώνος).
Σας θυμίζει κάτι αυτό από την παρωδία που εδώ και χρόνια διαδραματίζεται 11.45΄- 12.15΄, έξω από τους Ορθόδοξους ναούς; Έχει σχέση αυτή η κατανυκτική ατμόσφαιρα με το “πατροπαράδοτο” έθιμο που περιλαμβάνει βαρελότα, πυροτεχνήματα και κροτίδες; Ή με την μαζική φυγή στο τέλος της παννυχίδας για την “ιεροτελεστία” της μαγειρίτσας;
Ευτυχώς που δεν μεταφέρθηκε και η Χριστουγεννιάτικη Λειτουργία το βράδυ. Θα έφευγαν οι περισσότεροι για την “τελετή” της γαλοπούλας…
* Πηγή: Ιωάννου Φουντούλη, Ἀπαντήσεις εις λειτουργικάς απορίας, εκδ. Αποστολική Διακονία 1994, σελ. 11